Sürdürülebilir finansman, finans literatüründe ESG olarak ifade edilen çevresel, sosyal ve yönetişimsel faktörleri finansal karar alma süreçlerine dahil eden bir yaklaşımdır. Ekonomik terminolojiye nispeten yeni katılmış bir kavram olan sürdürülebilir finansman, ekonomik ilişkilerde ve süreçlerde sadece finansal getirileri değil aynı zamanda alınacak kararların sosyal ve çevresel etkilerini de dikkate almayı önerir.
Bu bağlamda sürdürülebilir finansman yatırım süreçlerinde sadece potansiyel gelirleri değil, tüm paydaşların da çevresel faydalarını önceler. Giderek daha fazla kabul gören bu yaklaşım daha sürdürülebilir bir geleceğin inşa edilmesi kadar yatırımcıların da daha uzun vadede karlı yatırımlar yapabilmesini hedefler.
Sürdürülebilirlik Kredileri nedir?
Sürdürülebilirlik kredileri temel olarak çevresel, sosyal ve yönetişimsel faktörleri dikkate alan kredi ürünleridir. Sürdürülebilirlik kredileri ile sürdürülebilir bir ekonomik yapı fikrine dayanan yatırımların finanse edilmesi amaçlanır. Bu sayede karbon ayak izi daha düşük, toplumsal katkısı yüksek, daha uzun vadeli kar ve toplumsal fayda vadeden projelere avantajlı bir finansal ortam sağlanması hedeflenir.
Sürdürülebilirlik Kredilerinin Çeşitleri
Sürdürülebilirlik kredileri yeşil krediler, sosyal krediler ve sürdürülebilir krediler olarak üç ana başlıkta incelenebilir.
Yeşil krediler, çevresel katkısı yüksek projelerin finanse edilmesinde kullanılır. Enerji verimliliği, yenilenebilir enerji, geri dönüşüm, su tasarrufu, biyoenerji, atık yönetimi gibi çevresel katkısı yüksek ve endüstriyel üretimin doğadaki olumsuz etkisini azaltmayı amaçlayan projeler bu kredi ürünleri ile finanse edilir.
Sosyal krediler, toplumsal etkilere yönelik projelerin finansmanında kullanılır. Eğitim, barınma, sağlık, işsizlik veya toplumsal rehabilitasyon gibi sosyal katkısı yüksek alanlarda katkı sağlamayı amaçlayan projeler bu ürün ile finanse edilir.
Sürdürülebilir krediler ise hem çevresel hem de sosyal katkısı bulunan projelerin finansmanında kullanılan bir kredi türüdür. Dolayısıyla bu kredi grubu daha genel bir proje ağını kapsamaktadır.
Sürdürülebilirlik Kredilerinin Etkileri
Son yıllarda popülerliği artan sürdürülebilirlik kredilerinin toplam hacmi global düzeyde 2020 yılı itibariyle 200 milyar doları aşmış durumdadır.
Sürdürülebilirlik kredilerinin temel çevresel etkileri şunlardır:
- Karbon emisyonlarının azaltılması: Sürdürülebilirlik kredileriyle finanse edilen projeler daha az fosil yakıt tüketimi ile karbon emisyonunun azaltılmasına katkı sağlar.
- Enerji tasarrufu: Finanse edilen projeler daha az enerji tüketimi sağlayan ürünler ve hizmetlerle daha az enerji tüketimine sebep olur.
- Yenilenebilir enerji: Bu krediyle finanse edilen enerji üreticisi firmalar güneş tarlaları, rüzgar enerjisi, biyoenerji ve hidroelektrik santralleri yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimine katkı sağlar. 2021 yılı verilerine göre yenilenebilir enerji kaynaklarının tüm enerji üretimi içindeki payı global düzeyde %11 oranındadır. İsveç ve Danimarka gibi bazı ülkeler tüm elektrik ihtiyaçlarını yenilenebilir kaynaklardan sağlamaya başlamış durumdadır.
- Su tasarrufu: Bu krediler ile finanse edilen projeler, su kaynaklarının daha verimli kullanılmasına katkıda bulunur.
- Atık yönetimi: Geri dönüşüm ve biyokütle gibi alanlarda da hizmet veren projeler, atık yönetimi alanında sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlar.
ABD’de Dow Jones Temiz Enerji Endeksi, 2022 yılında %28,5 oranında artarak, diğer ana endekslerin (S&P 500 ve Dow Jones Sanayi Endeksi) üzerinde bir performans göstermiştir. Dolayısıyla yenilenebilir enerji üretimi gibi alanlar, sağlanan teşvikler ve küresel ısınmayla mücadele politikaları sayesinde diğer sektörlere göre yüksek büyüme oranları ve katma değer sağlamaktadır.